Kỳ thi năng lực Nhật ngữ (Japanese Language Proficiency Test, tên viết tắt JLPT) là kỳ thi chứng nhận trình độ tiếng nhật và có 5 cấp độ, cao nhất là N1 và thấp nhất là N5. Kỳ thi được tổ chức tại 65 vùng lãnh thổ bao gồm cả Nhật Bản và được tổ chức tổ chức 2 lần trong năm vào đầu tháng 7 và đầu tháng 12 (Ngoại trừ 1 số nơi). Trong các kỳ thi tiếng nhật mà đối tượng không phải là những người nói tiếng nhật là tiếng mẹ đẻ thì đây là kỳ thi có số lượng người dự thi nhiều nhất.
Đối với những bạn du học mà chi phí du học do nhà nước chi trả và học tại các trường quốc lập tại Nhật Bản thì yêu cầu phải có chứng chỉ năng lực nhật ngữ N1. Bằng chứng nhận năng lực nhật ngữ là tiêu chuẩn quan trọng trong việc đánh giá năng lực tiếng nhật và nó cũng là tiêu chuẩn trong việc ưu tiên quản lý xuất nhập cảnh tại Nhật Bản.
Kỳ thi năng lực nhật ngữ thi theo hình thức trắc nghiệm, các câu hỏi hầu hết 4 lựa chọn (Một số câu có 3 lựa chọn). Các câu hỏi này được lựa chọn dựa trên các giáo trình giảng dạy dành cho các đối tượng là người nước ngoài mà tiếng Nhật không phải là tiếng mẹ đẻ.
Cuộc thi năng lực Nhật ngữ có 5 cấp độ N1~N5. Cấp độ khó nhất là N1, và đơn giản nhất là N5. Cấp độ N1~N2 là cấp độ được đánh giá là cần có để có thể ứng dụng tiếng nhật vào thực tế cuộc sống. Cấp độ N4 và N5 là cấp độ có thể hiểu được nội dung cơ bản trong lớp học và trên sách vở. Cấp độ N3 là cấp độ giữa khoảng của N1~N2 và N4~N5.
Cấp độ N1
Là cấp độ khó nhất, người đạt cấp độ này sẽ có thể hiểu tiếng Nhật trong các tình huống đa dạng. Trình độ tiếng Nhật của bạn có thể đọc được bình luần báo chí, đọc văn viết phức tạp về mặt lý luận, độ trừu tượng cao. Thậm chí, bạn cũng hiểu được những cấu trúc cũng như nội dung bài văn như người Nhật thực thụ. Đương nhiên, Kỹ năng nghe ở người cấp độ 1 cũng cực kỳ điêu luyện với nội dung và tình huống phong phú.
Cấp độ N2
Với cấp độ này, bạn sẽ hiểu rõ ràng tiếng Nhật trong các tình huống hàng ngày. Kỹ năng đọc tốt với những đoạn văn có chủ đề rõ ràng, hiểu nội dung như các bài báo, bài tạp chí, bài giải nghĩa, bình luận đơn giản,… Kỹ năng nghe cũng không kém cấp độ N1 khi có thể nghe được các tình huống thường ngày và các bài nói tự nhiên trong các tình huống đa dạng.
Cấp độ N3
Với mức độ này, không đòi hỏi người thi phải quá am hiểu sâu sắc tiếng Nhật. Chủ yếu, bạn có thể hiểu ở mức nhất định trong các tình huống hàng ngày. Đọc hiểu được văn chương, diễn đạt nội dung cụ thể và nắm bắt khái quát các đoạn hội thoại có chủ đề trong nói chuyện tự nhiên hàng ngày.
Cấp độ N4
Với cấp độ N4, yêu cầu người hiểu tiếng Nhật căn bản là được. Cụ thể, bạn có thể đọc hiểuvăn chương hay dùng hàng ngày viết bằng những từ vựng và chữ kanji cơ bản. Đồng thời, kỹ năng nghe ở mức độ hiểu nội dung hội thoạitrong tình huống hàng ngày nếu nói chậm.
Cấp độ N5
Dành cho những đối tượng có thể hiểu ở mức độ nào đó tiếng Nhật căn bản. Đọc và nghe được những đoạn hội thoại cơ bản hàng ngày đơn giản.